Үөһээ Бүлүүттэн маҥнайгы күүстээх боксер

         Буокса күүстээхтэр, эр санаалаахтар дьарыктара. Буокса Саха сиригэр көҥүл тустууну кытары биир кэмҥэ кэлбитэ уонна спорт көрүҥүн быһыытынан сайдан барбыта. Тыа улуустарыттан Горнай, Бүлүү, Ньурба улуустарыгар буокса секциялара аһыллан үлэлээн барбыттара. Оттон Үөһээ Бүлүүгэ буоксаны сайыннарар боппуруос турбатаҕа, төттөрүтүн партия райкома боппута диэн буолар. Ол эрэн үөһээ бүлүүлэртэн атын сирдэргэ үөрэнэ, олохсуйа тиийэн баран дьарыктаммыт дьонтон биллиилээх боксердар тахсыбыттара.

         Биир оннук киһинэн Далыр нэһилиэгин Трудовой учаастагыгар Кулуһуннаах эбэҕэ 1939 сыл балаҕан ыйын 7 күнүгэр төрөөбүт Василий Петрович Багынанов буолар. Василий Петрович төрөппүттэрэ “Трудовой” колхоз дьоно этилэр. Петр Николаевич Багынанов кыра үөрэхтээх, өр кэмҥэ Трудовойунан, Далырынан олох сааһырыар диэри колхоз үлэтигэр эриллибит нэһилиэк биир ытыктанар кырдьаҕаһа этэ. Оҕолоро бары үөрэхтээх, үлэһит дьон буолбуттара. Зоя Петровна, Мария Петровна үрдүк үөрэхтээх, дьон-сэргэ ытыктыыр, убаастыыр дьоно, Баһылай Петрович юрист, Байбал да үөрэхтэнэн баран олохтон эрдэ барбыта. Үөрэхтээх, үлэһит буолаары Василий куоракка барбыта уонна буоксанан 1960 сылтан саҕалаан биир-икки сыл дьарыктанаат республика чемпиона буолбута. Итинэн сылыктаатахха Баһылай буоксаҕа айылҕаттан сыһыаннаах эбит. Одесса куоракка “Водник” общество киин сэбиэтин күрэхтэһиитигэр Саха сириттэн киирсэн үһүс буолбута. 1963 сыллаахха Иркутскай университет юридическай салаатыгар туттарсан киирбитэ. Иркутскай куорат оччолорго буокса сайдыбыт куората этэ, онон Баһылай тиийээт, уопуттаах боксер быһыытынан күрэхтэһэн, эрчиллэн барбыта. 1965 сыллаахха уобалас куоталаһыытыгар иккис миэстэни ылбыта, ону таһынан Иркутскай куорат 1966 сыллааҕы чемпиона буолбута. “Буревестник” общество күрэхтэһиилэригэр кыттан миэстэлэһэ, бастыы сыдьыбыта. 1968 сыллаахха үөрэҕин бүтэрэн Саха сиригэр кэлбитэ уонна Аммаҕа следователинэн үлэлээн барбыта. Үлэ үтүрүйэн уонна тыаҕа буокса суох буолан бу дьарык тохтообута. Василий Петрович идэтинэн Тааттаҕа, Кэбээйигэ, Томпоҕо, 1985 сылтан Дьокуускай куоракка үлэлээбитэ. Верховнай Совекка юриһынан үлэлии сылдьыбыта. 1990 сылтан СР прокуратуратыгар 2002 сыллаахха отставкаҕа барыар диэри үлэлээбитэ. Юстиция III кылаастаах советнига, полковник званиелардаах үлэтин түмүктээбитэ.

         Саха сирин маҥнайгы көлүөнэ тренердэрэ – Саха сирин буоксатын “аҕатынан” биллэр Арсентий Петров, Герасим Быдыгыев, биллиилээх боксердар Василий Багынанов, Ларион Ларионов, Николай Кривогорницын, Виктор Шитик, Артур Пахомов Саха сиригэр буокса сайдарыгар улахан өҥөлөөхтөр. Бастакы тренердэр, боксердар төһө да эрчийэр, эрчиллэр усулуобуйа мөлтөҕүн үрдүнэн дьаныһан туран үлэлээн Саха сирин буоксата Европа, Аан дойду таһымыгар, Олимпийскай оонньууларга тиийэ тахсарыгар олук уурбуттара. Биир оннук олук уурсубут киһинэн Василий Петрович Багынанов буолар.

         Василий Петрович Багынанов олоҕун аргыһын – Оҥхойтон төрүттээх,  омук тыла үөрэхтээх Розалия Тихоновнаны – көрсөн дьоллорун холбообуттара үйэ аҥарын кэриҥэ кэм буолла. Билигин Дьокуускай куоракка бочуоттаах сынньалаҥҥа олороллор. Уоллаах кыыс оҕолоро 6 сиэн оҕону бэлэхтээтилэр.