Варламова Туйаара Константиновна

спорт управлениетын сахалыы остуол оонньууларыгар тренерэ

           Туйаара Константиновна 1979 с. кулун тутар ый 6 к. Үөһээ Бүлүү улууһугар төрөөбүтэ. 1996 с. Үөһээ Бүлүүтээҕи 2-с №-дээх орто оскуоланы бүтэрбитэ. Үрдүк үөрэхтээх юрист. Идэтинэн улуустааҕы киин балыыһаҕа отдел кадрынан үлэлээбитэ. Остуол оонньуутугар: хаамыскаҕа, хабылыкка СР спордун маастара, республиканскай категориялах судьуйа. Баһылай Манчаары аатынан “Модун” спортивнай комплекс директорыттан Махтал суругунан бэлиэтэммитэ. Билигин улуустааҕы спорт управлениетын хабылыкка, хаамыскаҕа тренеринэн үлэлиир.

Хабылыгынан, хаамысканан оскуолаҕа 7 кылааска үөрэнэ сылдьан дьарыктанан барбыта. Онтон ылата киниэхэ тренеринэн СР культуратын үтүөлээх үлэһитэ, СР үөрэҕириитин туйгуна, спорт  ветерана, спорт маастара, Манчаары Спартакиадатын төрүттээччилэриттэн биирдэстэрэ, норуот уус-уран айымньытын, сахалыы остуол оонньууларын, оһуохайы үйэтитээччи Дмитрий Яковлевич Федотов буолбута. Ситимнээх үлэ, тренерин сыаналаммат сүбэлэрэ спортка ситиһиилэнэригэр сүрүн тирэх буолбута.

Туйаара спорт көрүҥүнэн дьарыктанарыгар оскуола сылларыттан төрөппүттэрэ өйөөн, өйдөөн, тренерин кытта ыкса сибээстээхтик, сыал-сорук туруорунан үлэлээбиттэрэ ситиһиилээх буолбута саарбаҕа суох. Кини өй-санаа, эт-хаан өттүнэн сайдан, үрдүк ситиһиилэри ситиспитэ. Ол курдук, улууһугар оҕолорго, улахан дьоҥҥо элбэхтик бастаабыта, республикаҕа 1994 сылтан дьахталларга хабылыкка, хаамыскаҕа муҥутуур кыайыылаах, биирдиилээн көрүҥнэргэ; Бүлүүлүү, Дьокуускайдыы хаамыскаларга, хабылыкка республика чемпионката. Бүлүүлүү хаамыскаҕа, хабылыкка республика рекордсменката. 1994 сылтан республика рекордун элбэхтик тупсарда.

2013 с. Ульяна Васильевна Григорьева кэриэһигэр ыытыллыбыт республиканскай турнирга бастакы миэстэни ылбыта, ити сыл республика спорт маастардарын бирииһигэр дьахталларга 3 миэстэни ылары ситиспитэ, 2014-2016 сс. Андрей Иванович Донской бирииһигэр ыытыллыбыт республиканскай турнир муҥутуур чемпионката, 2015 с. Сунтаар улууһугар Анна Алексеевна Богодоева бирииһигэр муҥутуур  кыайыылаах, 2016 с. Ульяна Васильевна Григорьева кэриэһигэр ыытыллыбыт республиканскай турнир муҥутуур чемпионката.

2016 с. Чурапчы улууһугар ыытыллыбыт остуол оонньуутун Федерациятын Кубогын хаһаайката, 2017 с. Андрей Иванович Донской бирииһигэр ыытыллыбыт республиканскай чемпионатка иккис миэстэ буолан үбүлүөйдээх Манчаары Спартакиадатыгар путевка ылары ситиспитэ.

         Туяра Константиновна тренер быһыытынан 2014 с. балаҕан ыйыттан үлэтин саҕалаабыта. Календарнай былаан оҥостон оскуолаларынан дьарыктар барбыттара. Улууска араас күрэхтэһиилэри ыыталаан дьоҕурдаах, дьарыктанар баҕалаах оҕолору сүүмэрдээн улахан күрэхтэһиилэргэ илдьэ сылдьан, оҕолор оонньуур маастарыстыбаларын үрдэттилэр. Үрдүк ситиһиилэри И. Барахов аатынан орто оскуола үөрэнээччитэ Андреева Аина, Нам орто оскуолатыттан убайдыы-бырааттыы Тамерлан, Алеша Махаровтар, Харбалаах оскуолатыттан Егорова Катя ситистилэр. Бу оҕолор ХХ-с Манчаары Спартакиадатыгар кыттарга путевка ыллылар. 2014 с. Махаров Тамерлан спорт маастара буолбута, 2017 с. Махаров  Алеша спорт маастарын  нуорматын толорбута.

     Улууспут иһигэр улахан дьоҥҥо араас күрэҕи ыытан, үчүгэйдик оонньуур дьону дьарыктаан, элбэх республиканскай турнирдарга, республика чемпионаттарыгар кытыннаран үчүгэй түмүктэри көрдөрдүлэр. 2016 с. Үөһээ Бүлүү улууһуттан 10 киһилээх  хамаанда туруоруллубута. Хамаанда састаабыгар Тартакынов Василий Иванович — гимназия физруга, Иванова Ульяна Капитоновна — 2-с №-дээх орто оскуола физруга, Романова Антонина Антоновна — чааһынай предприниматель, Кетехов Владимир Романович — ветуправление кылаабынай бухгалтера, Родионов Степан Анатольевич — Кэнтик орто оскуолатын физруга, Боескоров Владимир Гаврильевич — пенсионер, Павлова Татьяна Дмиртиевна — пенсионерка, Павлова Марианна Валериевна — хаамыскаҕа, хабылыкка  спорт маастара, Семенова Галина Владимировна – ветуправление сэбиэдиссэйэ, Варламова Туяра Константиновна — хаамыскаҕа, хабылыкка спорт маастардара киирбиттэрэ. Бу сүүмэрдэммит хамаанда Чурапчы улууһугар ыытыллыбыт Федерация Кубогын кыайбыттара.

2017 с. Дьокуускай куоракка Андрей Иванович Донской кэриэһигэр анаммыт  чемпионатка  Павлова Т.Д., Боескоров В.Г., Семенова Р.М., Кетехов В.Р., Родионов С.А.  уонна спорт маастардара Варламова Т.К., Терентьев Н.К., Треова Н.В. үбүлүөйдээх Манчаары Спартакиадатыгар кыттар путевка ылары ситистилэр.

         Биһиги улууспутугар Нам орто оскуолатын учуутала Сидорова Любовь Николаевна хаамыскаҕа, хабылыкка элбэх оҕону үөрэтэр, дьарыктыыр, Ороһу орто оскуолатын учуутала Ильина Мария Михайловна  улуустааҕы, республиканскай күрэхтэргэ элбэхтик кыттан инники миэстэлэргэ сылдьыбыта, оҕолору дьарыктыыр. Октя Васильева Ороһу орто оскуолатын үөрэнээччитэ эмиэ элбэх улуустааҕы, республиканскай таһымнаах күрэхтэргэ инники күөҥҥэ сылдьыбыта. Хоро орто оскуолатын учуутала Татьяна Николаевна эмиэ хаамыскаҕа, хабылыкка оонньуур энтузиаст быһыытынан оҕолору эрчийэр. Ол курдук, Хоро орто оскуолатын үөрэнээчилэрин дьоҕурдаах оҕолоро Клим Иванов уонна Алекс Иванов улуус, республика таһымыгар инники күөҥҥэ сылдьаллар. Кэнтик орто оскуолатын үөрэнээччилэрин физкультура учуутала Степан Анатольевич дьарыктыыр, кини оҕото республиканскай күрэххэ кыттан миэстэлэһэн кэлбитэ. 2-с №-дээх орто оскуола физкультураҕа учуутала Ульяна Капитоновна элбэх оҕону эрчийэр,  сылын ахсын оскуола оҕолоругар күрэхтэри тэрийэн ыытар. Гимназия физкультураҕа   учуутала Василий Иванович үөрэнээччилэрин дьарыктаан элбэх оҕото республика таһымыгар күрэхтэһэр буоллулар. Инникитин да бу ааттаабыт оҕолорбут остуол национальнай оонньууларыгар үрдүк ситиһиилээх буолуохтара диэн эрэнэбит.

         Туйаара Варламова кэргэннээх, 3 оҕолоох амарах ыал ийэтэ. Кыргыттарын Айта, Мария Варламовалары эмиэ хаамыскаҕа, хабылыкка чугаһатан улуустааҕы, республиканскай турнирдарга элбэхтик күрэхтэһиннэрэн үрдүк ситиһиилэннилэр.

         Бу үлэни тэрийиигэ остуол оонньуутун Федерациятын председателэ Донской Михаил Гаврильевич, спорт управлениетын начальнига Николаев Егор Алексеевич, улуус тренерэ Варламова Туйаара Константиновна сыралаһан туран үлэлэһэллэр, кинилэр бу үлэлэрэ ситиһиилээх буолан биир дойдулаахтарын үөрдэллэр.