ХАПСАГАЙ | ПОДРОБНЕЕ О СПОРТСМЕНЕ
ХАПСАГАЙ | ПОДРОБНЕЕ О СПОРТСМЕНЕ
Александров Андрей Трофимович
Уроженец: с. Верхневилюйск
Вид спорта: Хапсагай, вольная борьба, классическая борьба
Достижения:
Мастер спорта по трем видам борьбы
Многократный чемпион и призер турниров по видам борьбы
Александров Андрей Трофимович тохсунньу ый 3 к. Үөһээ Бүлүү нэһилиэгэр олорор Мария Капитоновна уонна Трофим Константинович Александровтар дьиэ кэргэттэригэр төрөөбүтэ.
Оҕо эрдэҕиттэн сүүрүүлээх-көтүүлээх оонньуулары сөбүлүүр оҕо 1972 с. Үөһээ Бүлүү 1 нүөмэрдээх И.Н. Барахов аатынан орто оскуолатыгар үөрэнэ киирбитэ.
Оскуолаҕа саамай сөбүлүүр уруогунан физкультура буолбута. Күрэхтэһии, эстафета, сүүрүүлээх-көтүүлээх оонньуу баар буоллаҕына куруук инники сылдьар этэ.
Андрейы физкультура учуутала Тарабукин Дмитрий Герасимович сүүрүү күрэхтэһиитигэр кытыннарара.
Абаҕата Прокопий Константинович Александров хапсаҕайдаһан тустар этэ. Кини ыһыахтарга, Буучугурас бирииһигэр, зональнай тустуу күрэхтэһиилэригэр наар миэстэлэһэрин батыһа сылдьан көрөрө уонна кини курдук тустуоҕун баҕарар буолбута. Онтон 6-с кылааска үөрэнэ сырыттаҕына физика учууталынан үлэлии кэлбит Александр Титович Мальцев 2-с нүөмэрдээх орто оскуолаҕа тустуу секциятын арыйбыта. Онно суруттаран тустуунан дьарыктанан барбыта, тустуу туһунан кинигэлэри ааҕар, араас приемнары үөрэтэ, билэ-көрө сатыыр буолбута. Ол сылдьан хапсаҕайга, көҥүл тустууга оскуола призера, онтон оскуола чиэһин оройуон чемпионаттарыгар көмүскээн эмиэ хаста да призер буолбута.
1978 с. дьонун кытта Дьокуускай куоракка көһөн кэлбиттэрэ. Андрей 2-с нүөмэрдээх куорат оскуолатыгар үөрэммитэ, салгыы дьарыктаммыта. 7-8 кылаастарга Саха сирин үтүөлээх тренерэ Кочкин Иннокентий Семеновичка дьарыктаммыта. Онтон 9-10 кылаастарга Дмитрий Петрович Коркин, Владимир Дмитриевич Попов курдук улуу тренердэргэ дьарыктанан оҕо сааһыттан баҕарар баҕатын толорор сыалга киирбитэ. Республика “Спартак” общество күрэхтэһиитигэр хаста да чемпионнаабыта, Н.Н. Тарскай бирииһигэр республика чемпионатыгар бастаабыта. Тустуунан дьарыктанан сбордарга, күрэхтэһиилэргэ Россия араас куораттарыгар сылдьыбыта. Оҕолорго Россияҕа “Спартак” общество күрэхтэһиитигэр 3-с миэстэ буолбута, РСФСР оҕолорго чемпионатыгар 4-с миэстэ, “Спартак” Киин Сэбиэтин чемпионатыгар 2-с миэстэ буолуталаабыта, ити сыл оҕолорго ССРС чемпионатыгар кыттыбыта.
Оскуоланы ситиһиилээхтик бүтэрэн Ленинград, билиҥҥитэ Санкт-Петербург, куоракка үөрэх туттарса уонна салгыы дьарыктана барбыта. Онно баран үтүөкэннээх киһи Троев Гаврил Афанасьевич сүбэтинэн, кини көмөтүнэн тустууга үчүгэй түмүктэри ситиспитэ, Лесгафт аатынан физкультурнай институт студена буолбута уонна үөрэнэр кэмигэр Ленинград куорат чемпиона уонна призера буолуталаабыта, “Буревестник” общество Киин Советын күрэхтэһиитигэр 3-с миэстэ, үрдүк үөрэх заведениеларын чемпионатыгар 1 миэстэ, Таллиҥҥа “Балтика Кубогар”, Ленинградка Кыайыы күнүгэр анаммыт чемпионатка, Кызыл куоракка “Азия киинэ” күрэхтэһиигэ, Саха сирин Министрдэрин Сэбиэтин Кубогар Дьокуускай куоракка, Д.П. Коркин аатынан Бүтүн Союзтааҕы, Хакассия куоракка буолбут аһаҕас Бүтүн Союзтааҕы турнирдарга чемпионнаабыта уонна призердаабыта.
Андрей ССРС эдэрдэргэ чемпионатыгар кыттар чиэскэ тиксибитэ, Сибиир, Дальнай Восток уонна Приволжье зоналарын чемпиона уонна призердара буолуталаабыта.
Андрей үөрэҕин бүтэрэн дойдутугар кэлэн баран төрөөбүт Үөһээ Бүлүүтүгэр оҕо спортивнай оскуолатыгар тренеринэн үлэлээбитэ. Үлэлии сылдьан Сибиир уонна Дальнай Восток уонна РСФСР норуоттарын спорт национальнай көрүҥнэрин Спартакиадаларыгар Абакаҥҥа курдаһан тустууга чемпион аатын ылбыта, “Советскай Бурятия” хаһыат бирииһигэр буряттыы “барильдан” тустууларыгар норуоттар икки ардыларынааҕы турнирга 70 киилэ ыйааһыннаахтарга 9 эргиир тустан, 70 бөҕөстөн боруонса мэтээл уонна “Бастыҥ техникатын иһин” бириис хаһаайына буолбута. Бу ситиһиилэрин иһин РСФСР спорт национальнай көрүҥнэригэр маастарын аатын ылбыта. Андрей Үөһээ Бүлүүгэ үлэлии сылдьан көҥүл тустууга Бүлүү зонатын 5 төгүллээх чемпиона буолбута, хапсаҕайга Саха сирин 1989 с. чемпиона, 1990, 1991, 1992 сс. призера, Буучугурас, Бычырдаан, Мордьонноохоп, Выбор Быкалыров, Василий Румянцев бириистэригэр республикатааҕы турнирдар чемпионнара, Манчаары Спартакиадатын иккис призера буолуталаабыта.