ХАПСАГАЙ | ПОДРОБНЕЕ О СПОРТСМЕНЕ
ХАПСАГАЙ | ПОДРОБНЕЕ О СПОРТСМЕНЕ
Иванов Валерий Валерьевич
Дата рождения: 1975 г.
Уроженец: с. Хоро
Вид спорта: Хапсагай
Достижения:
Мастер спорта РС(Я) по хапсагай
Бу үрдүк ааты Валерий Иванов 2005 с., ол эбэтэр 30 сааһыгар, Үөһээ Бүлүүгэ ыытыллыбыт СР чемпионатыгар үөһээ бүлүүлэртэн 4-с киһинэн сүрдээх сытыы, ааһан баран хабыр киирсиигэ бастаабыта. Кини иннигэр 1937 с. от ыйын 6 к. В. Степанов-Буучугурас, 1967 с. Е. Прокопьев-Чөҥкөй Бөҕө, 2001 с. Вл. Семенов абсолютнай чемпион буолан тураллар. Онон быйыл юбилейдаах Манчаары Спартакиадата ыытыллар сылыгар Буучугурас Саха сиригэр бастаабыта 80 сыла, Е. Прокопьев бастаабыта 50 сыла, В. Семенов бастаабыта 15 сыла туолаллар. Онон бу сыыппаралартан көрдөххө муҥутуур кыайыылаах аата улуустарга хайдах үлэнэн кэлэллэрин толкуйдуохха сөп. Валерий оҕо эрдэҕиттэн төрөл буолан ыйааһына элбэх этэ, онон олох кыратыттан саха бухатыырдарын кытта тустан барбыта. Ол курдук Юрий Андреев, Максим Васильев, Иван Евсеев, Л. Николаев илиилэрин, атахтарын билэн улааппыта. Маҥнай тустарыгар биллэн турар бу ааттаммыт бөҕөстөр кыайаллара. Элбэх сыл устата бу дьоҥҥо баттатан тустуута тахсыбакка сылдьыбыта. Ол эрэн көҥүл тустууга Бүлүү зонатыгар Юрий Андреев эрэ хотор этэ, онтон атыттары кыайталыыр этэ. Онтон көҥүл тустууга 120-125 кг үөһэ ыйааһыннаахтары туһуннарбат буолбуттара. Бу кэмҥэ Валерий ыйааһына элбээн хапсаҕайга көспүтэ. Аан маҥнай 1997 с. Ньурбаҕа П.Е. Алексеев бирииһин ыытарга, оччотооҕу министр В. Ноговицын прикаһа тахсыбыта, ол олоххо киирэн быйыл 20-с төгүлүн буолуохтаах. Бу маҥнайгы чемпионатка Валерий Иванов кыттыбыта уонна II м ылбыта. Дьэ ити кэнниттэн Валерий Иванов хотуулаах тустуулара саҕаламмыта. Ол курдук ити дьыл Буучугурас бирииһигэр II м ылбыта, 1998 с. Бычырдаан бирииһигэр эмиэ II м ылар. Валерий Иванов ити сылларга Дьокуускайдааҕы тыа хаһаайыстыбатын Академиятыгар үөрэнэн инженер дипломун ылбыта, Валерий Академияҕа үөрэнэ сылдьан элбэхтик тустубута, ол курдук куорат ыһыахтарыгар, бэл ат сүүрдүүтүн кэмигэр тустуу тэрилиннэҕинэ эмиэ тустара. 1999 с. Амма Н. Давыдов бирииһигэр тустан III м буолбута, Үөһээ Бүлүү улууһа Федерация кубогар кыттыытыгар хамаанданан III м буолбута. Онтон кэлин М. Малардыров бирииһигэр ыйааһыныгар II м уонна абсолютнай чемпион буолбута. Онон Валерий Иванов 1999 с. СР спордун маастара буолбута. 2003 с. М. Эверстов бирииһигэр Кэбээйигэ тиийэн ыйааһыныгар II м, абсолютнай тустууга I м буолбута. Ити сыл Саха сирин норуоттарын III спортивнай оонньууларыгар III м ылбыта, 2004 с. П.Е. Алексеев бирииһигэр Сунтаарга I м ылбыта уонна СР чемпионун үрдүк аатын сүкпүтэ, бу ыарахан ыйааһыҥҥа бэрт өр буолан баран үөһээ бүлүүлэр дьэ бастаабыттара. Валерий иннигэр Валерий Бырдакаров, Петр Егоров, В. Ильин бастабыттара, онтон Валерий кэнниттэн Увар Тимофеев биэс төгүл бастаан турар, онон эмиэ үөһэ ыйааһыҥҥа үөһээ бүлүүлэр тустар, республикаҕа биллэр бөҕөстөрдөөх курдукпут. Валерий Иванов 2005 с.республика абсолютнай чемпиона буолан баран, Бычырдаан бирииһин кыайбыта уонна муҥутуур кыайыылаах буолбута, М. Эверстов бирииһин иккистээн кыайар, Сунтаарга В. Федотов бирииһин кыайар, сумо тустууга Саха сирин чемпиона буолар, Мирнэй куоракка “Алмазный край” фестивалга аҥардастыы кыайар. 2006 с. Мирнэйгэ эмиэ “Алмазный край” фестивалга ыйааһыныгар II м буолар, абсолютнай тустууну кыайар. Сунтаарга В. Федотов бирииһин холкутук кыайар, 2007 с. маҥнай “Чөҥкөй” бирииһин Е. Прокопьев тустууга ыйааһыныгар кыайар, абсолютнай чемпион буолар. Ити сыл Федерация кубогар Үөһээ Бүлүү хамаандатын састаабыгар киирэн тустан кубок хаһаайынынан буолар, онтон салгыы Василий Румянцев бирииһин кыайар уонна В. Ефремов бирииһигэр III м буолар. Валерий бу кэмҥэ сааһа 30-тан тахсар, ыйааһына өссө эбиллэр, ол эрэн тустуутун олох бырахпат, ыһыахтарга, кыра турнирдарга тустуталаан кыайталыыр. Төрөөбүт улууһун абсолютнай чемпионун аатын 2000, 2001, 2002, 2003, 2005, 2006, 2007 сс. барыта 7 төгүл ылар. Маны таһынан “Хомуур хапсаҕай” Валерий Иванов сөбүлээн тустар тустуута. Валерий Иванов элбэх албастардаах бөҕөс диир сыыһа буолуо, бары даҕаны кини тустуутун билэбит, көрөбүт. Ол эрэн сөбүлээн оҥорор албастардаах, илиитин иһинэн такымҥа охсуу, умса тардыы, хоннох аҥаардаһа сылдьан илиитинэн утарсааччытын буутун иһинэн олуйуу, атаҕын биэрэн баран умса баттааһын, кини бу албастары эҥкилэ суох оҥорор буолан бачча элбэх кыайыыны ситистэҕэ.
Валерий 2015 с. 40 сааһын туолан ветераннарга тустар бөҕөс буолбута, ветераннарга тахсан тустарын таах кэтэһэ сылдьыбата, кыралаан тустар, залга уолаттарын кытта эрчиллэр, доруобуйатын тупсарар үлэни ыытта, ол түмүгэр 2016 с. П. Алексеев бирииһигэр II м ылбыта, кыһын ахсынньы ыйга Нам улууһугар тиийэн Федерация кубогын хаһаайына буолбута. Бу тустууга Валерий түһүлгэҕэ 5-тэ тахсан 5 кыайыыны ситистэ. Онон Валерий Валерьевич бэйэтин дьулуурунан, баҕатынан 40 сааһыгар ветераннарга тахсан эдэр эрдэҕинээҕитин курдук көбүөргэ кыайыынан тустуутун саҕалаата.