ХАПСАГАЙ | ПОДРОБНЕЕ О СПОРТСМЕНЕ
ХАПСАГАЙ | ПОДРОБНЕЕ О СПОРТСМЕНЕ
Данилов Федор Данилович
Уроженец: с. Ботулу
Вид спорта: Хапсагай
Достижения:
Мастер спорта РС(Я) по хапсагай
Награжден знаком «За заслуги в развитии физической культуры и спорта РС (Я)»
Хапсаҕайга Саха Республикатын спордун маастара, “За заслуги в развитии физической культуры и спорта РС (Я)” бочуоттаах бэлиэ хаһаайына. Үөһээ Бүлүү улууһун сыл түмүгүнэн икки төгүллээх сыл бастыҥ спортсмена, Үөһээ Бүлүү улууһун ыһыаҕын 80 кг биэс төгүллээх чемпиона, республика Кубогын үс төгүллээх кыайыылааҕа.
Федор атырдьах ыйын 20 к. 1983 с. I Боотулуу нэһилиэгэр Зоя Степановна уонна Данил Федорович Даниловтар алта оҕолоох дьиэ кэргэннэригэр иккис оҕонон төрөөбүтэ. Аҕата Данил Федорович күүстээ-уохтаах, тустуук, бөҕө дьоннорунан биллибит Чинэки түөлбэтиттэн силис тардар. Федя эһэтэ Сүөдэр Ньукулаайап инитинээн Уйбаанныын (сахалыы аата Өтөх) 1960-с сылларга Үөһээ Бүлүү оройуонугар ыытыллар араас таһымнаах күрэхтэргэ төрөөбүт нэһилиэктэрин аатын элбэхтик көмүскээбит биллэр бөҕөстөр. Кинилэр Боотулууга ыытыллар ыһыахтарга хапсаҕайдаһаннар уһун кэмҥэ дьон-сэргэ биһирэбилин ылбыттара. Ийэтэ Зоя Степановна былыр-былыргыттан хапсаҕайга биллэр тустуук дьоннордоох Маҥаас нэһилиэгиттэн, Михайловтар аймахтан төрүттээх. Федя Боотулуу орто оскуолатын 2000 с. бүтэрбитэ. Оскуолаҕа үөрэнэр сылларыгар волейболга Кисиляхов Николай Васильевич дьарыктаан спорт эйгэтигэр сыһыарбыта. Оскуола кэнниттэн Чурапчытааҕы физкультура уонна спорт институтугар волейбол салаатыгар туттарсан киирбитэ. Институтка үөрэнэр сылларыгар көҥүл тустуунан уонна хапсаҕайынан дьарыктаныытын саҕалаабыта. Хапсаҕайга аан бастаан 2002 с. күрэхтэспитэ. Бастакы улахан ситиһиитэ 2003 с. Чурапчы улууһугар ыытыллыбыт Бөҕө Тараҕай бирииһигэр хапсаҕайга республикатааҕы турнирга 70 кг ыйааһыҥҥа III м буолбута. 2004 с. көҥүл тустууга тренер уонна физкультура учууталын идэтин ылан үрдүк үөрэхтээх специалист буолан төрөөбүт нэһилиэгэр кэлэн Боотулуу оскуолатыгар физкультура учууталынан уонна Үөһээ Бүлүүтээҕи оҕо спортивнай оскуолатын Боотулуутааҕы филиалыгар көҥүл тустууга тренеринэн үлэтин саҕалаабыта.
2007 с. Үөһээ Бүлүүгэ дьиэ-уот тэринэн, ыал буолан, 2-с №-дээх орто оскуолаҕа үлэтин саҕалаабыта. Учуутал түбүктээх үлэтэ спордунан утумнаахтык дьарыктанарыгар кэккэ мэһэйдэри үөскэтэринэн, 2010 с. үлэтин хайысхатын тосту уларытан, Үөһээ Бүлүүтээҕи баһаарынай чааска киирэн ситиһиилээхтик үлэлии сылдьар. Кэргэннээх, 3 уол оҕолоох.
Федор Данилов хапсаҕайга сүрүн ситиһиилэрэ: Үөһээ Бүлүү улууһугар хас да төгүллээх чемпион, призер, абсолютнай чемпион. 2003 с. — Чурапчы улууһун Болтоҥо нэһилиэгэр П. Брызгаев-Бөҕө Тараҕай бирииһигэр 70 кг III м; Таатта улууһун Дэбдиргэ нэһилиэгэр В. Андросов бирииһигэр 70 кг II м. 2006 с. — Ньурба улууһун Ньурбачаан сэлиэнньэтигэр В.Н. Ефремов аатынан турнирга I м; Бүлүү куоратыгар В.Г. Румянцев аатынан турнирга I м. 2007 с. — Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтигэр Н.К. Докторов-Бычырдаан аатынан республикатааҕы турнирга II м; Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтигэр ыытыллыбыт хапсаҕай Федерациятын Кубогар I м; Бүлүү куоратыгар В.Г. Румянцев турнирыгар ыйааһыныгар I м, абсолютнайга I м; Ньурба куоратыгар В.Н. Ефремов турнирыгар ыйааһыныгар I м, абсолютнайга I м. 2008 с. — Покровскай куоракка Илья Кондратьев бирииһигэр “Хаҥалас хапсаҕайа” республикатааҕы турнирга III м; Үөһээ Бүлүү улууһун Тамалакаан нэһилиэгэр В. Степанов-Буучугурас аатынан турнирга II м; Уус-Алдан улууһун Бороҕон сэлиэнньэтигэр хапсаҕай Федерациятын Кубогар III м; Нам улууһугар С. Ли-Фу аатынан турнирга II м; 2009 с. — Үөһээ Бүлүү улууһун Хоро нэһилиэгэр хапсаҕай федерациятын кубогар I м. 2010 с. — Покровскай куоракка И. Кондратьев бирииһигэр “Хаҥалас хапсаҕайа” турнирга II м; Үөһээ Бүлүү улууһун Хоро нэһилиэгэр В. Степанов-Буучугурас аатынан турнирга III м; Бүлүү куоратыгар В.Г. Румянцев аатынан турнирга III м. 2011 с. — Ньурба улууһун Ньурбачаан нэһилиэгэр В.Н. Ефремов бирииһигэр турнирга I м; Үөһээ Бүлүү улууһун Хоро нэһилиэгэр Н.К. Докторов-Бычырдаан аатынан турнирга I м; Дьокуускай куоракка П.Е. Алексеев аатынан турнирга II м; Литва Шяуляй куоратыгар “II Европатааҕы спортивнай оонньууларга” хапсаҕайга Европа чемпионатыгар III м; Нам улууһугар С. Ли-Фу аатынан турнирга II м; Индия Пуна куоракка “I Всемирный фестиваль традиционных видов единоборств ФИЛА” күрэхтэһиитигэр хапсаҕайга Азия чемпионатыгар I м; 2012 с. — Үөһээ Бүлүү улууһун Хоро нэһилиэгэр П.Е. Алексеев аатынан турнирга III м.
Бу хапсаҕайга ситиспит үрдүк ситиһиилэрэ Европаҕа уонна Азияҕа аан дойду ааттаахтарын кытта көрсөн кыайталаан, төрөөбүт дойдутун, Боотулуутун аатын киэҥ эйгэҕэ таһаарда.