Николаев Ф.Ф. 1961 с. Боотулуу нэһилиэгэр Николаевтар диэн уон биир оҕолоох дьиэ кэргэҥҥэ бэһис уолунан төрөөбүтэ. Аҕата Николаев Федор Данилович быраата Николаев Иван Даниловиһы кытта былыр ыһыахтарга нэһилиэктэри кэрийэ сылдьан бастакы бириискэ тустан, атах оонньоон миэстэлэһэн мүһэ хомуйаллар эбит. Убайдара  бары спорт араас көрүҥнэринэн дьарыктаммыттара. Бүөтүр тустар, атах оонньуур этэ. Данил тустар уонна туризмынан дьарыктаммыта. Куола хойукка дылы тустубута, Бааска тустуунан уонна мас тардыһан оройуоҥҥа миэстэлэһээччи. Быраата Афанасий тустар, мас тардыһар этэ. Кэлин аҕалара Сүөдэр пенсияҕа тахсан баран ыһыахха уолаттара бары күрэхтэһэллэрин көрө олорон, эдэр сааһын санаан тустан мүһэ ылан турардаах. Федоры кыра эрдэҕиттэн убайдара тустуунан дьарыктаан тустуук буола улааппыта. Дьиэтин аттынааҕы уолаттары мунньан убайа Бүөтүр наар тустууга үөрэтэн туһуннаран тахсар эбит. Кыһын ийэлэрэ  үлэтигэр барбытын кэннэ утуйар таҥастарын аан дьиэҕэ таһааран тэлгэтэн баран тустан эрчиллэллэрэ үһү. Оскуолаҕа үөрэнэ сырыттахтарына Ефимов Гаврил Гаврильевич, Васильев Павел Павлович тустууга, боксаҕа Яковлев Василий Васильевич эрчийбиттэрэ. Оскуоланы бүтэрээт Читаҕа Брежневскэй показательнай полкаҕа сержантскай ротаҕа сулууспалаан баран Монголияҕа Сайн-Шанд куоракка сулууспалыы тиийбитэ. Онно спорт ротаҕа сулууспалыы сылдьар спорт маастардара Уус-Алдан уолун Черкашин Бүөккэни уонна Ньурба уола Николаев Аркадийы кытта тустууга эрчиллибиттэрэ. Ньурба Малдьаҕарыттан сылдьар Тимофеев Александры, Бүлүүттэн сылдьар Томскай Михаилы кытта боксаҕа дьарыктаммыттара.

1981 с. дембеллэнэн күһүн дойдутугар Боотулууга кэлбитэ. Эргиэн үлэтигэр киирэн Боотулуутааҕы рабкоопка үлэбин курууччутунан саҕалаабыта. Оскуола спортивнай залыгар эрчиллэ сырыттаҕына гиревик Григорьев Василий Иннокентьевич физкультура учууталынан үлэлии сылдьан таба көрөн эрчийбитэ. 1983 с. Дьокуускайга физкультура учууталын үөрэҕэр үөрэнэ киирбитэ.

Федор Федорович спортка ситиһиилэрэ: 1985 с. Манчаары Спартакиадатыгар гиирэ  анньыытыгар кыттыбыта уонна Амма оройуонугар Федерация Кубогар кыттан иккис миэстэ, I республиканскай Буучугурас бирииһигэр 1987 с. иккис миэстэ буолбута, тыа сирин III спортивнай оонньууларыгар төрдүс миэстэ буолан хамаанда бастыырыгар көмөлөспүтэ. Ол кэнниттэн республиканскай тустууга Василий Румянцев бирииһигэр, Владимир Ефремов бирииһигэр иккитэ бастаабыта, биирдиитэ Федерация Кубогар, В. Буучугурас, В. Румянцев, П. Малардыров  бириистэригэр иккис миэстэ буолбута, Саха сирин хапсаҕайга тустуутугар маастар буолбута.