Федоров Валерий Васильевич 1955 с. от ыйын 21 к. Онхой                                                                                                                                                                                           нэһилиэгэр күн сирин үһүс уол оҕоннон көрбүтэ. Ийэтэ Спиридонова Марфа Евсеевна.

     Аҕата Федоров Василий Сидорович сэрии инбэлиитэ этэ. Сэриигэ аҥар илиитин сүтэрэн кэлэн баран дойдутугар Оҥхойго атын дьонтон итэҕэһэ суох үлэлээбитэ-хамсаабыта. Өссө Баһылай тустууну сөбүлүүрэ бэрт буолан аҥар илиилээх киһи  ыһыахха киирэн тустан хас да сыл кыайталаабыта туспа кэпсэл. Дьон Баһылай Бүөдэрэп эр санаатын сөҕөн-махтайан киниэхэ “Кыайыы” диэн ааты иҥэрбиттэрэ. Баһылай улахан уолу Василийы, орто уолун Владимиры тустууга уһуйбут үтүөлээх. Кинилэртэн кыралара Валерий республикаҕа киэҥник биллэр, хапсаҕай чаҕылхай маастара буола үүммүтэ.

     Хапсаҕайдьыт Валерий Федоров аата 1973 с. оройуонугар иһиллибитэ. Ити дьыл күһүнугэр кини хапсаҕайга оройуон чемпионун  аатын аан бастаан ылбыта. Валерий ол дьыл 18 сааһын туолбута.

     Валерий 1975 с. Бүлүү түөрт оройуоннарын зонатааҕы күрэхтэһиилэригэр  Үөһээ Бүлүүгэ абсолютнай чемпион аатын ылар. Финалга бииргэ төрөөбүт убайын Владимиры охторбута. Итинтэн аҕыйах хонон баран Майаҕа ыытыллыбыт Манчаары V Спартакиадатыгар 70 кг ыйааһыҥҥа хапсаҕайга иккис миэстэҕэ тахсар. От ыйыгар Усть-Ордаҕа Илин Уһук уонна Сибиир күрэхтэһиитигэр буряттыы тустууга үһүс миэстэни ылар.

     1976 с. олимпийскай сыл үүнэр. Дьокуускайга Саха АССР спорт национальнай көрүҥнэргэ Спартакиадатыгар Валерий Федоров хапсаҕайга эмиэ иккис миэстэҕэ тиксэр. 

     1977 с. Майаҕа Манчаары VIII Спартакиадата ыытыллар. Валерий 70 кг ыйааһыҥҥа эрэллээхтик бастыыр. Быһаарыылаах киирсиигэ Майа маастарын В. Уваровы охторор. Ити дьыл Горно-Алтайскайга Валерий Федоров тувинныы тустууга Уһук Илин зонатын күрэхтэһиитигэр үһүс миэстэҕэ тиксэр.

    1978 с. Дьокуускайга Саха АССР норуоттарын VIII Спартакиадатыгар Валерий Федоров 70 кг чемпион үрдүк аатын ылар. Бу ситиһиитинэн киниэхэ Саха АССР спордун маастарын аатын иҥэрэллэр.

     1982 с. Үөһээ  Бүлүү оройуонун үбүлүөйдээх ыһыаҕын Монголия тустууктара кэлэн лаппа киэргэтэллэр. Абсолютнай чемпионакка Валерий Федоров монгол ааттааҕын Зевгийн Дубчины бэйэтин таптыыр албаһыгар киллэрэн умса көтөн дьоһуннаах кыайыытын сурунар, көрөөччүлэр кыайыылааҕы атахтарыгар туран эҕэрдэлииллэр.

     Валерий Федоров Мэйик, Хоро, Боотулуу, Дүллүкү ыһыахтарын хапсаҕайга абсолютнай чемпионунан буолуталыыр. Чөҥкөй уола Егор Прокопьев бирииһигэр Тамалакааҥҥа, Н. Григорьев бирииһигэр Маҥааска, И. Халдеев бирииһигэр Уус-Алдаҥҥа, Бычырдаан, Буучугурас бириистэригэр Үөһээ Бүлүүгэ  хапсаҕайга чемпион, призер буолуталыыр. Кини итиннэ эдэрдэргэ да, ветераннарга да кыттар.

    2001 сылга Бүлүүгэ В. Румянцев бирииһигэр үсүһүн бастыыр. Покровскайга эмиэ ити дьылга И. Кондратьев бирииһигэр ветераннарга чемпион аатын ылар, Покровскайга өссө «Республика бастыҥ хапсаҕайдьыта» диэн аналлаах бирииһинэн бэлиэтэнэр. Итиннэ З. Чукров, Вяч. Константинов, П. Адамов курдук кыахтаах бөҕөстөрү бүдүрүтэлиир.

    Кэнники үс сылга В. Федоров Мирнэй улууһун аатыттан балачча ситиһиилээхтик туста сылдьыбыта.

    Валерий Федоров отуттан тахса сыл хапсаҕай түһүлгэтиттэн туораабакка тустубута. Ити бэйэтэ биир кэрэ-бэлиэ ситиһии буолар. Валерий тапталлаах хапсаҕайыттан атын тустууну билиммэт, билбэт даҕаны. Биирдэ хамаанда туһугар хурешка, биирдэ 1975 с. көҥүл тустууга күүһүн холоммуттаах. Валерий тустар албастара барыта хапсаҕайтан тахсыбыт албастар. Ол курдук умса халбарыйыы албаһынан элбэх аатырбыт бөҕөстөрү бүдүрүппүтэ.

    Биир тылынан эттэххэ, Валерий Федоров хапсаҕай төрөөбүт дойдутунан сураҕырар Үөһээ Бүлүү хапсаҕайын биир чаҕылхай бэрэстэбиитэлэ.