Дьаныардаах дуобатчыт, туруу үлэһит

         Васильев Василий Васильевич 1947 с. тохсунньу 18 к. Далыр нэһилиэгэр төрөөбүтэ. Баһылай аҕата сэрии ветерана, партийнай-сэбиэскэй, хаһаайыстыбаннай үлэ ветерана Василий Петрович, ийэтэ олорон турбат үлэһит, Үөһээ Бүлүү Намыттан төрүттээх Феврония Николаевна Родионова бастакы оҕолоро. Вася Далырга төрөөн, дьоно Мэйиккэ көспүттэригэр онно оскуолаҕа киирбитэ, онтон Далырга 5-с кылаастан үөрэнэн бүтэрбитэ. Үөрэнэр кэмигэр оҕолорго, улахан дьоҥҥо бэркэ тустубута. Далыр нэһилиэгэр баар сибээс узелыгар үлэҕэ киирэн лоп-бааччы 40 сыл ханна да халбарыйбакка үлэлээбитэ. Үлэтигэр сирдэрбэтэҕэ, элбэх грамоталар, эҕэрдэ, махтал суруктар ону туоһулууллар. Кини үлэлиир кэмигэр Далыр почтатын начальнигынан “Бочуот Знага” орденнаах Анатолий Михалев үлэлиирэ, нуучча дуобатыгар кутун туттарбыт киһи, ССРС спордун маастарыгар кандидат, Саха сирин күүстээх саахыматчыта; дуобакка маастарга кандидат Игнат Алексеевич Николаев; сэрии, үлэ ветерана, элбэх бойобуой орденнар кавалердара, педагогическай үлэ ветерана Николай Михайлович Титов дуобат, саахымат оонньуутун, күрэхтэһиитин тиһигин быспакка тэрийэллэрэ. Далыр нэһилиэгин ыччаттара мустан дуобат оонньуутугар үлүһүйэн эрчиллэллэрэ, оонньууллара. Бу дьарыкка саҥа үлэҕэ киирбит Василий Васильев күүскэ ылсан дуобаттаабыта. Маҥнай утаа дуобакка эрчиллэр пособие суоҕа, ону суруйтаран, атыылаһан мунньунан бэртээхэй эрчиллэр пособие оҥостубуттара, Дуобат оонньуута булгуччу теорияны билэр, үөрэтэр буоллаххына сайдаргын өйдөөн үөрэтэллэрэ. Манна эрчиллэн Баһылай сыыйа дуобат күүстээх оонньооччута буолбута. Бэйэтин улууһугар 4 төгүл бастаабыта, онтон хамаанданан оонньууга “Дүллүкү” совхоз аатыттан кыттан 14-тэ бастаабыттара. Ол кэмҥэ “Дүллүкү” совхоз хамаандатыгар күүстээх оонньооччулар И. Николаев, А. Михалев, Зинаида Семенова (Далырдар), бырааттыы Софроновтар (Дүллүкүлэр) ситиһиилээхтик оонньууллара. Ити курдук эрчиллэн, эбиллэн маастарга кандидат нуормалаах турнирдарга оонньоон, ирдэнэр очколары ылан ССРС спордун маастарыгар кандидат буолбута. Республика чемпионаттарыгар кыттара, онно ортоку көрдөрүүлээх буолара. Саха аатырбыт дуобатчыттарын, гроссмейстер дуобатчыттары Россия, Европа, Аан дойду чемпионнара И. Токусаровы, А. Азаровы, Г. Колесовы кытары оонньотолоон эриһэн турардаах. “Хотоллоро, сорохторун кытта оҕо эрдэхтэринэ тэҥнэһэр этим” — диэн 70 саастаах дуобатчыт кэпсиир. Балайда өр буолла, Баһылай атаҕынан ыалдьан эрэйдэммитэ, операция, эмтэнии күүһүнэн тура сылдьар. Ол да буоллар дуобатын дуоскатын кыбына сылдьар. Атаҕынан инбэлиит буолан билигин адаптивнай оонньооччулары кытта куоталаһар, улууһугар чемпион. Быйыл 2016 с. Сочи куоракка Россия инбэлииттэргэ күрэхтэһиилэригэр кыһыл көмүс мэтээллээх эргийэн кэллэ. Бу күрэхтэһиигэ 27 төгүл оонньоон 26,5 очкону ылан Россия чемпиона буолбут. Ити ситиһиитинэн улуус 10 бастыҥ спортсменнарын ахсааныгар киирэн үөрдэ-көттө. Бу испииһэккэ аатырбыт быһый С. Трофимова, тустууктар Нь. Александров, Тимур Николаев, Увар Тимофеев, гиревиктэр Аан дойду чемпиона М. Саввинов, СР чемпиона Д. Михалев уо.д.а. бааллар. Онон Баһылай төһө да сааһырдар дуобатын тохтотор санаата суох, оонньуу, куоталаһа сылдьар.

         Василий Васильевич Анна Сергеевналыын Далырга ыал буолан олороллор, нэһилиэк биир ытыктанар ыаллара, оҕолоохтор, сиэн көрөллөр-истэллэр. Баһылай иллэҥ кэмигэр бултанар, улаханнык сыыспат ытааччы, саас-күһүн сууһарыылаах кусчут, андыһыт. Муус турдаҕына муҥхаҕа биир тутаах киһи, ааттаах эппиэдэйдьит, ол аата муҥха ханан түһэрин-тахсарын быһаарар, муҥха улахан быһаарар оруоллаах салайааччыта буолар. Далырдар А.С. Аксаков салалтатынан уонунан туонна собону сииллэр, дьону-сэргэни абырыыллар, норуот Анатолий Софроновичка, Василий Васильевка махталлара улахан. Дьэ ити курдук улуус биир бастыҥ дуобатчыта сэргэхтик олорор, этэҥҥэ үлэлии-хамсыы сылдьар.